สิ่งที่สำคัญกว่า 'ทองคำ' ในยุคดิจิลแบบนี้คือ 'Data' หรือ 'ข้อมูล' ของลูกค้าที่หาหรือเก็บมาได้ ก็คงไม่เกินจริงนัก เพราะการซื้อขายแพงเสียงยิ่งกว่าทองคำเสียอีก Data นั้นแล้วถูกพูดถึงมานานหลายปี และถูกนำมาใช้ในวงการธุรกิจตั้งแต่ปี 1960 แต่ก็มีไม่กี่องค์กรเท่านั้นที่จะหา Insight หรือ ‘เบื้องหลังของข้อมูล’ มาใช้ได้ตรงจุดประสงค์
จนในปี 2023 ปัจจุบัน ความสำเร็จในการนำข้อมูลมาใช้วิเคราะห์ ที่เห็นได้ชัดก็คงจะไม่พ้นองค์กรระดับโลกอย่าง Google, Apple, Amazon และอื่น ๆ อีกมากมาย โดยสามารถ ‘สร้างมูลค่า’ มหาศาลจากการใช้ ‘Data Analysis’ ส่งผลในเรื่องการตัดสินใจ ไม่ว่าจะเป็นด้านแผนการตลาด การออกแบบผลิตภัณฑ์ นอกจากนี้การใช้ Data Analysis จะช่วยทำให้ข้อมูลจากผลประกอบการที่ผ่านมา กลายเป็นภาพชัดเจนยิ่งขึ้น เพื่อทำให้ยอดขายเป็นไปตามที่กำหนดเอาไว้ และวันนี้ DigiTech จะมาพูดถึง Data Analysis ว่าช่วยสร้างมูลค่าให้กับองค์กรหรือธุรกิจได้อย่างไร มาดูพร้อม ๆ กันเลยดีกว่า
DATA คืออะไร
คำว่า Data (เดต้า) คือ ข้อมูล ที่ถูกจัดเก็บขึ้นซึ่งเป็นข้อเท็จจริง ที่ยังไม่ได้ถูกจัดการ จัดกลุ่ม หรือถูกตีความ ซึ่งข้อเท็จจริงเหล่านั้นอาจจะมีหรือไม่มีความหมายในตัวเอง ถูกจัดเก็บในรูปแบบที่สามารถใช้สื่อสาร แปลความหมาย ประมวลผล หรือใช้ประโยชน์ต่อได้ เช่น ตัวอักษร ข้อความ ตัวเลข จำนวน สัญลักษณ์ รูปภาพ คำบรรยายลักษณะ เสียง เป็นต้น
Data Analysis คืออะไร?
Data Analysis คือ การวิเคราะห์ข้อมูลต่าง ๆ เพื่อช่วยให้ธุรกิจสามารถบรรลุวัตถุประสงค์ หรือสร้างมูลค่าให้เป็นไปตามที่กำหนด โดยข้อมูลที่นำมาใช้วิเคราะห์มีทั้งข้อมูลในอดีต ปัจจุบัน รวมไปถึงคาดการณ์ข้อมูลในอนาคต ซึ่งมีความเกี่ยวข้องกับสายงานอย่าง Digital Marketing, Marketing Research, Strategic Planning จำเป็นต้องใช้ ‘ข้อมูลเชิงลึก (Insight) หรือ ข้อสรุป (Conclusion)’ ที่ช่วยให้เข้าใจสถานการณ์ที่เกิดขึ้น หาสาเหตุปรับปรุง และการแก้ปัญหาต่าง ๆ รวมถึงช่วยสนับสนุนการตัดสินใจ Project ได้ดียิ่งขึ้น
เมื่อวงการธุรกิจทั้ง Offline และ Online มีคู่แข่งเกิดขึ้นมากมาย ซึ่งจำเป็นต้องใช้ ‘Data Analysis’ โดยจัดเก็บข้อมูลจากความคิดเห็นของลูกค้า เพื่อนำมาวางแผนออกแคมเปญใหม่ ๆ ให้ตรงความต้องการลูกค้า หรือการวิเคราะห์จากสถิติผู้เข้าชมเว็บไซต์ที่เยอะ แต่ยอดขายกลับสวนทาง ถือเป็นส่วนสำคัญนำมาใช้ปรับมุมมองทางการตลาดได้เช่นกัน และหากธุรกิจไหนจัดทำการวิเคราะห์ข้อมูลอยู่บ่อยครั้ง จะส่งผลให้ธุรกิจและนักการตลาดของคุณ ‘ได้เปรียบคู่แข่ง’ แน่นอน
Data Analysis ช่วยให้ธุรกิจเติบโตได้อย่างไร?
ก่อนที่จะนำ Data Analysis เข้ามาใช้เป็นตัวขับเคลื่อนธุรกิจนั้น คุณจะต้องเริ่มจากการตั้งคำถามที่ดีเสียก่อน อาทิเช่น ผลประกอบการของสาขาอื่นเป็นอย่างไร มียอดขายเท่าไหร่ คนสนใจสินค้าหรือบริการอะไรบ้าง ฯลฯ และเมื่อตั้งคำถามต่าง ๆ ได้แล้ว ก็สามารถเจาะลึกไปถึง Insight รู้ว่าลูกค้าเป็นกลุ่มใด ซื้อเพื่อวัตถุประสงค์อะไร และจะต่อยอดพัฒนาอย่างไรในแต่ละสาขา เพื่อให้ตรงใจกลุ่มเป้าหมาย และได้ยอดขายเพิ่มมากขึ้น ทั้งนี้ก็มีใจความสำคัญหลักของ ‘Data Analysis’ ที่ช่วยสร้างมูลค่าและผลักดันธุรกิจให้เติบโตได้ต่อเนื่อง มี 2 ส่วนใหญ่ ๆ ดังนี้
Data Mining (เหมืองข้อมูล)
Data Mining คือ เปลี่ยนข้อมูลดิบที่ได้มาให้กลายเป็น ‘ฐานข้อมูล’ ที่มีคุณภาพ โดยมาจากการค้นหาข้อมูลจำนวนมากจาก ‘Big Data’ (แหล่งข้อมูลขนาดใหญ่) หรือที่เรียกว่าการทำเหมืองข้อมูล เพื่อนำมาวิเคราะห์ในเชิงสถิติ และหาจุดเชื่อมโยงใน ‘แต่ละชุด’ อย่างละเอียด เพื่อนำไปใช้ตัดสินใจได้อย่างถูกต้องตามขั้นตอน โดยมีขั้นตอนในการตัดสินใจ 5 ขั้นตอน ดังนี้
Collection คือ รวบรวมข้อมูลจาก Big Data ด้วยการกรอกข้อมูลเข้าระบบ Cloud และ Server ถือฐานข้อมูลขนาดใหญ่ขององค์กรนั้น ๆ เพื่อนำข้อมูลทั้งหมดมาทำให้เป็นข้อมูลชุดเดียวกัน
Understanding คือ ทำความเข้าใจและวิเคราะห์ข้อมูลในเชิงลึก เช่น การทำความเข้าใจปัญหาของธุรกิจและวิเคราะห์ข้อมูลในการแก้ปัญหา รวมไปถึงทำความเข้าใจข้อมูลคำถามที่เกี่ยวข้องกับธุรกิจ เป็นต้น
Preparation คือ จัดเตรียมชุดข้อมูลที่ผ่านการคัดกรองและได้รับการยืนยันแล้ว โดยข้อมูลจะถูกจัดให้อยู่ในรูปแบบฟอร์มต่าง ๆ เช่น Excel, SpreadSheet, Google Form ฯลฯ
Modeling คือ จำลองข้อมูล ด้วยการกำหนดชุดข้อมูลขึ้นมาจาก Diagram หรือแผนภาพแสดงวิธีการแก้ปัญหา เพื่อเป็นการจำลองคาดการณ์ต่าง ๆ สามารถประมาณค่าตามที่ต้องการได้
Evaluation คือ การประเมินผลลัพธ์ที่ได้จากการจำลองข้อมูลก่อนหน้านี้ จะถูกนำประเมินเพื่อวิเคราะห์ความเสี่ยงที่อาจจะเกิดในธุรกิจ ส่งผลให้รับมือสถานการณ์ล่วงหน้าได้ทัน
เมื่อจัดทำ Data Mining ทั้ง 5 ขั้นตอน จะช่วยให้ธุรกิจหรือองค์กร สามารถหาความเป็นไปได้และการมองเห็นโอกาสใหม่ ๆ ทางการตลาด ส่งผลให้ธุรกิจและองค์กรเติบโตได้อย่างต่อเนื่อง
Market Analysis (การวิเคราะห์สถานการณ์ในตลาด)
Market Analysis คือ การวิเคราะห์เชิงการตลาดผ่านฐานข้อมูลภายในองค์กร เพื่อกำหนดค่าความต้องการของตลาดทั้งในปัจจุบันและอนาคต ซึ่งการทำ Market Analysis เริ่มจากการวิเคราะห์โครงสร้างต้นทุนของธุรกิจ เพื่อจัดหาแนวโน้มหรือแนวทางในการเพิ่มยอดขาย ช่องทางวางจำหน่ายหรือบริการให้มีประสิทธิภาพ และเหมาะสมกับตลาดมากยิ่งขึ้น นอกจากนี้การวิเคราะห์สถานการณ์ในตลาด จะช่วยให้ธุรกิจหรือองค์กร ลดต้นทุนทางการตลาดได้ เพราะไม่เสียค่าใช้จ่ายในการทำโฆษณา และมีสินค้าหรือบริการที่ตอบโจทย์กลุ่มเป้าหมาย และตรงกับความต้องการมากที่สุด
อย่างไรก็ตาม Data Analysis จะทำหน้าที่เอาข้อมูลมาวิเคราะห์แนวโน้มพฤติกรรมของลูกค้าขององค์กร โดยเป็นการใช้สถิติและตัวเลข เพื่อการคาดการณ์ความต้องการของกลุ่มเป้าหมาย และองค์กรหรือธุรกิจสามารถวางแผนการตลาดได้สมบูรณ์แบบ เกิดผลตอบแทนธุรกิจได้ดี มากกว่าการใช้สัญชาตญาณในการทำการตลาดเพียงอย่างเดียว อีกทั้งช่วยให้รู้จักกลุ่มเป้าหมายหรือลูกค้าได้มากขึ้น แม้แต่เห็นมุมมองการเติบโตในตลาดได้กว้างยิ่งขึ้นอีกด้วย
สรุป
ถ้าหากใช้ Data Analysis จะผลักดันให้ธุรกิจเติบโตได้ไม่สิ้นสุด แต่จะเริ่มต้นใช้ได้นั้นจำเป็นต้องตั้งคำถามให้ถูกต้อง ซึ่งต้องสอดคล้องกับปัญหาที่กำลังเกิดภายในองค์กรหรือธุรกิจ เช่น มีคนสนใจสินค้าและบริการเยอะ แต่รายได้หรือยอดขายกลับสวนทางอย่างสิ้นเชิง เป็นต้น จึงจำเป็นต้องวิเคราะห์ Market และ Data ไปพร้อม ๆ กัน ก็จะยิ่งทำให้สร้างมูลค่าจาก Data ของธุรกิจได้สำเร็จ และเป็นการทำให้คุณนั้น “ได้เปรียบและเหนือคู่แข่งได้อย่างแน่นอน”